ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Godina izdanja: Ho
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!



Istorija tumačenja starog zavjeta / Premudrosti Solomonove
Stari Zavet je prvenstveno knjiga jevrejskog naroda, ali u sebi sadrži univerzalne poruke važne za sve ljude. Kroz Stari Zavet, događaje koje opisuje i poruke koje daje, provlači se predskazanje dolaska Spasitelja (Mesije) Isusa Hrista i Novog Zaveta. Mitropolit Amfilohije se, upravo zbog toga, bavi istorijom starozavetne egzegeze, dodirujući istovremeno bogoslovlje Starog Zaveta i dajući tumačenje glavnih tema starozavetnog Otkrivenja Božijeg. Pored toga, knjiga sadrži i starozavetnu knjigu Premudrosti Solomonove u Mitropolitovom prevodu, kao i ukazatelj na Parimije, tj. na tekstove iz Starog Zaveta koji se čitaju na bogosluženju.


Amfilohije (svetovno Risto Radović; Bare Radovića, 7. januar 1938 — Podgorica, 30. oktobar 2020) bio je mitropolit crnogorsko-primorski i episkop banatski (1985—1990).

Njegova počasna i liturgijska titula je glasila: arhiepiskop cetinjski, mitropolit crnogorsko-primorski, zetsko-brdski i skenderijski i egzarh sveštenog trona pećkog.

Biografija

Student bogoslovskog fakulteta Risto Radović oko 1964. godine.
Rođen kao Risto Radović, sin Ćira i Mileve (rođ. Bakić) Radović, na Božić 7. januara 1938. u Barama Radovića u Donjoj Morači. Završio je Bogosloviju Svetog Save u Beogradu. Na Bogoslovskom fakultetu Srpske pravoslavne crkve u Beogradu diplomirao je 1962. godine. Pored teoloških nauka, na Filozofskom fakultetu u Beogradu, studirao je klasičnu filologiju. Postdiplomske studije nastavlja u Bernu i Rimu. Odatle prelazi u Atinu, u kojoj, za vreme sedmogodišnjeg boravka, pored svakodnevne parohijske službe, doktorira, a tezu, koju piše na grčkom jeziku, o Svetom Grigoriju Palami, brani uz najvišu ocenu. Potom, godinu dana provodi na Svetoj Gori, a onda je pozvan da predaje na Ruskom pravoslavnom institutu Sveti Sergije u Parizu od 1974. do 1976, gde uz ostalih pet jezika koje je savladao, usavršava i francuski jezik.

Zamonašio se 1967. u Grčkoj, gde je potom 21. jula 1968. postao jeromonah.[1]

Mitropolit

Freska sa likom mitropolita Amfilohija, Saborna crkva Hristovog vaskrsenja u Podgorici.
Po povratku u Beograd je izabran za dekana Bogoslovskog fakulteta i vanrednog profesora, da bi krajem 1985. rukopoložen u čin episkopa i postavljen na katedri episkopa banatskih sa sedištem u Vršcu, odakle je uoči Božića 1991. došao na Cetinje kada biva ustoličen za mitropolita crnogorsko-primorskog, zetsko-brdskog i skenderijskog, i egzarha sveštenoga trona pećkog, preuzevši titulu kojom se prije mitropolita Amfilohija služio vladika Vasilije. Nakon duge komunističke vlasti mnoge crkve su bile zapuštene, a broj sveštenika je umanjen, a čitave generacije su bile pod dejstvom komunističke ideologije, tako da je ustoličen u teško vreme za Srpsku pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori.[2] Amfilohije je podstakao obnovu crkvi i manastira i povećao broj sveštenika.[3] Pokrenuo je 1992. glasilo Crnogorsko-primorske mitropolije Svetigora, a pokrenuo je i široku izdavačku aktivnost.[2] Pokrenuo je i Radio Svetigora 1998. godine.

Predavao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu od 1980. do 2005, kada se povukao zbog mnoštva obaveza. Pored teologije i filozofije, bavi se esejistikom i prevodilaštvom.[2] Vladika Amfilohije uredio je zbornik Jagnje Božije i zvijer iz bezdana 1996,[4] u kome se izlaže pravoslavna filozofija rata. Po prvi put u istoriji njegove mitropolije, mitropoliju su 1993. posetila dva najistaknutija patrijarha, carigradski i ruski.[2] Iste godine po prvi put je Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve održan u Mitropoliji crnogorsko-primorskoj.[2]

Nakon hospitalizacije patrijarha Pavla 13. novembra 2007, Sveti arhijerejski sabor odlučio je da privremeno prenese dužnosti patrijarha srpskog na Sveti arhijerejski sinod na čelu sa mitropolitom Amfilohijem, kao zamjenikom patrijarha. Nakon smrti patrijarha Pavla, 15. novembra 2009, na vanrednoj sjednici Svetog arhijerejskog sinoda izabran je za mjestobljustitelja patrijaraškog trona.

Odlukom Svetog arhijerejskog sinoda od 21. maja 2010, imenovan je za administratora Eparhije raško-prizrenske, a prestao je to biti 26. decembra 2010. nakon uvođenja episkopa lipljanskog Teodosija u tron episkopa raško-prizrenskih.[5] Na redovnom majskom zasjedanju Svetog arhijerejskog sabora održanom u periodu od 17. do 26. maja, mitropolit Amfilohije je imenovan za administratora novoosnovane Eparhije buenosajreske i južnocentralnoameričke.[6][7][8] Kao administrator misionario je po Južnoj Americi i krstio nekoliko ljudi po pravoslavnom obredu s arhimandritom Rafailom.[9]

Mitropolit Amfilohije bio je drugi po rangu među episkopima u hijerarhiji SPC, odmah nakon patrijarha srpskog. Počasni doktorat Instituta Svetog Sergija u Parizu dobio je u februaru 2012. godine.[10][11]

Zbog bliskosti Amfilohija sa narodom, dobio je nadimak „Đed” ili „Đedo” (kao zajednički djed svim verujućim ljudima) na koji se rado odazivao.

Smrt

Grob mitropolita Amfilohija Radovića u kripti Saborne crkve u Podgorici

Ploča na grobu mitropolita Amfilohija

Živopis sahrane mitropolita Amfilohija, kod njegovog groba
Mitropolit je u bolnicu primljen 6. oktobra 2020. godine zbog zapaljenja pluća uzrokovanog infekcijom novog koronavirusa. Upala pluća bila je zalečena i virusna infekcija prestala što je potvrdio i negativni test, a zabilježeno i zvaničnim lekarskim nalazom. Oporavak je tekao u dobrom smeru, ali nešto sporije nego inače, što je karakteristično za starije pacijente. Mitropolitovo zdravstveno stanje se pogoršalo 29. oktobra, kada je prilikom kontrolnog pregleda primećeno da otežano diše uz bol u grudnom košu. Odmah su urađene sve analize. Snimak je pokazao da je uzrok otežanog disanja i bola pojava pneumomedijastinum, koji se često javlja u situacijama u kojima pacijent ima osetljiva pluća zbog dužine trajanja upalnog procesa i koji su na kiseoničkoj terapiji duži period. Preminuo je 30. oktobra 2020. u 8:20 časova, u Kliničkom centru Crne Gore, posle primanja pričešća.[12][13] Sahranjen je u kripti Saborne crkve Hristovog vaskrsenja u Podgorici 1. novembra 2020. godine.[14][15][16]

Nakon njegove smrti objavljena je knjiga priča, anegdota i legendi književnika Dragana Lakićevića pod naslovom „Štap mitroplita Amfilohija“.[17]

Novinar Perica Đaković je 2022. objavio knjigu intervjua sa mitropolitom Amfilohijem pod nazivom Morački jasnovidac.