ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1985.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Za čast otadžbine: Kako se Beograd borio u Prvom svetskom ratu / Antonije Đurić


Beograd 1985. Tvrd povez, ćirilica, ilustrovano, 302 strane + strane sa fotografijama.
Napomena: sitnije oštećenje zaštitnog omota (bio zacepljen na jednom mestu); ako se to izuzme, knjiga je odlično očuvana.
D6



Knjiga Antonija Đurića ZA ČAST OTADžBINE nenametljivo, kroz priče o braniocima Beograda ratne 1914 – 1915. godine, podseća nas na junačko vojevanje srpske vojske u Prvom svetskom ratu, kada je Austro-Ugarska uputila svoje elitne trupe da pregaze i pokore Srbiju...

Na fonu borbe za odbranu Beograda 1914-1915. godine, kada su austrougarski, nemački i bugarski zavojevači nasrnuli na Srbiju da je zbrišu s lica zemlje i unište srpski narod, ređa se mnoštvo likova – boraca svrstanih u jedan stroj od vojnika do vojvode, od seljaka do kralja, s njihovim poimanjem o uzvišenosti žrtvovanja za spas i slobodu otadžbine, o pravdi, ljudskom dostojanstvu i humanosti, osobinama koje autor uzdiže na nivo legende antičke Sparte, nasuprot mržnji, rušilaštvu i nebrojenim zločinima koje su ispoljile i počinile neprijateljske vojske za vreme napada na Srbiju, njenu prestonicu i srpski narod u prvom svetskom ratu.

U kontekstu takvog viđenja rata, A. Đurić nenametljivo ali verno i, može se reći, s posebnom pažnjom i razlogom prikazuje likove dobrovoljaca kojih je bilo iz svih jugoslovenskih zemalja, među kojima i nejugoslovena, koji su došli u Srbiju da joj pomognu u teškim časovima borbe za opstanak. Njihovi podvizi i pogibije na položajima oko Beograda prikazani su kao žrtvovanje za univerzalne ljudske vrednosti za koje se tada borila čitava Srbija.

U završnom delu teksta, u formi krokija, prikazana je golgota branilaca Beograda, odnosno srpske vojske u Albaniji, preporod na Krfu, vaskrs na Solunskom frontu i trijumfalni povratak u otadžbinu kao potvrda večne istine da je pravo jače od sile i da narod koji se bori za pravednu stvar u jedinstvu sa svojim vođama ne može biti pobeđen.

Opisujući realne likove u strašnim iskušenjima kroz koja su prošli i iz kojih su izašli kao pobednici i ušli u legendu i istoriju na jedinstven način da traju kao nepresušno vrelo ponosa i saznanja kako mali narod, kada brani svoju zemlju i njene demokratske institucije, može da pobedi nadmoćnije neprijatelje, Đurićev tekst na lep i prikladan način dopunjava naučne studije o ratu Srbije 1914-1918. godine sa suptilne, ljudske strane koja nedostaje takvim studijama.

Ličnosti i događaji dobro su situirani u opšte tokove ratnih zbivanja. Opisi su kadikad kitnjasti, kadikad iskazani oporim i suvim rečnikom, ali tečno, sa osećanjem mere za istinito i prikladno. Izlaganje je mirno ali uzbudljivo, verno odražavajući prilike i dejstvo trupa i ponašanje starešina i vojnika na bojnom polju, u pokretu, predahu, tokove njihovih misli, žeelja i patnji dočaravajući u svojevrsnom mozaiku ratnu atmosferu u Srbiji i njenoj vojsci, satkanu od usmenih kazivanja preživelih ratnika, službenih vojnih dokumenata, odlomaka iz srpske štampe, izveštaja stranih ratnih dopisnika, fragmenata iz dela domaćih i stranih pisaca. Ljubav autora prema herojima njegovih kazivanja je očigledna, ali i njegova odvratnost prema ratu kao najvećoj ljudskoj nesreći.

A. Đurić kroz svoj tekst vraća u sećanje nazive predela, ulica, kafana Beograda iz ondašnjih slavnih vremena koja su brisana ili pala u zaborav, otkrivajući naš mentalitet nezahvalnih i sklonost da brzo zaboravimo ono što drugi narodi čuvaju i s ponosom pokazuju posetiocima iz drugih krajeva i zemalja.