ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1988
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

David Tasic- Lesevi s Golog
Prvo dokumentarno kazivanje o Golom otoku

Emonica, Beograd/Ljubljanja, 1988.
Mek povez, 103 strane, ilustrovano. U uglu prvih nekoliko listova mala mrlja od kafe, vidi se na slici.
PRVO IZDANJE PRVOG SVEDOCANSTVA O GOLOM OTOKU!

Dragutin Vajdić (28. oktobar 1919 — 23. avgust 1987) bio je profesor, umetnik i književnik.
Biografija

Rođen 28. oktobra 1919. godine u Vrdniku (Srem) u rudarskoj porodici (otac Čeh, majka Slovenka). Osnovnu, srednju muzičku i višu zanatsku školu završio u Beogradu. Radio je kao muzičar na lađi „Kraljica Marija”, trenirao boks kod Tome Stanisavljevića. Bio je sekretar URS-a, rasturao je značke No pasaran. Iz političkih razloga mobilisan i upućen u Tivat, sporečkao se s narednikom i osuđen je na tri godine strogog zatvora.[1]

Zahvaljujući generalu Simonoviću, završio je školu za vojne obaveštajce u Nišu, specijalizirao za Albaniju gde je i dočekao 1941. godinu. Iz Berata je došao u Valonu, izveo dve veće divarzije i obreo se u Beogradu, gde su već bili Nemci. Uspostavio je vezu s francuskim vojnim atašeom Žontijem, a ovaj ga povezao s Kostom Pećancem koji ga je poslao u Štab Draže Mihailovića na Bukulju. Draža ga je odbio kao oficira, pa je Dragutin Vajdić u maju i junu 1941. godine sa svojih nekoliko boraca osnovao Narodnu vojsku, koja je razoružala žandare, palila opštinske arhive i pozivala seljake na borbu. Ova grupa se kasnije priključila Valjevskom partizanskom odredu. Pao je četnicima u ruke i to ga je moglo stajati glave da ga nije prepoznao Draža Mihailović. Godine 1943. kao iskusan vojnik, posle kapitulacije Italije, iz Bosne odlazi u Sloveniju.

Borio se u Lici, na Kordunu, Baniji i zapadnoj Bosni, Slavoniji i Srbiji, više puta je ranjavan i uporno odbijao da postane član KPJ, pa je rat i završio kao kapetan prve klase. Iz vojne službe je demobilisan 1948. godine, nakon čega je ispitivan i upućen na Goli otok na kome je ostao do 25. juna 1953. godine. Nakon izlaska iz zatvora, radio je kao nastavnik Opšte tehničkog obrazovanja u XI beogradskoj gimnaziji i drugim školama, a onda je otišao na rad u Francusku. Tamo se bavio umetničkom stolarijom intarzijom. Vratio se 1967. godine. Penzionisan je kao težak ratni invalid (70%).[1]

Bio je oženjen našom pozorišnom glumicom Miroslavom Vajdić, rođ. Radović. Miroslavina matična kuća je bilo Jugoslovensko dramsko pozorište u Beogradu. Godine 1972. dobili su ćerku Nedu Vajdić koja se kasnije zajedno sa majkom izborila za priznavanje očevih autorskih prava nad delom Gažen dijamant.[1]
Odlikovanja

Dragutin Vajdić je nosilac Ordena za hrabrost i Ordena zasluge za narod sa srebrnim vencem. Spomenicu nije dobio,jer ju je tražio posle povratka sa Golog otoka, s obrazloženjem da je zakasnio. Poznavao se sa De Golom.[1]
David Tasić i Gažen dijamant

Roman Gažen dijamant je registrovan 11.09.1984. godine u Jugoslovenskoj autorskoj agenciji u Beogradu. Dragutin Vajdić, pisao je ovaj roman godinama, stalno pod stresom, iznova preživljavajući mučnih pet godina na Golom otoku. Kada je završio roman, bezuspešno je tražio dovoljno hrabru izdavačku kuću, koja bi ga objavila. Sve do 1987. godine i susreta sa tada studentom i honorarnim saradnikom Mladine Davidom Tasićem, kada je dogovoreno da se delovi romana objavljuju u nastavcima u Mladini, kako bi se ispitala reakcija javnog mnenja i eventualno štampala knjiga.[2]Prvi nastavak je izašao jula 1987. godine, a drugi je objavljen mesec dana kasnije, Dragutin Vajdić nije ni dočekao nastavak, jer je preminuo.

Nastavci su i dalje izlazili u Mladini. Od brošure Goli otok nastaje knjiga Leševi sa Golog (na srpskom), koju David Tasić, uz veliku medijsku pompu, javno promoviše u beogradskom SKC-u kao autor, marta 1988. godine.[2] Kulturni događaj, međutim, pretvara se u neprijatan duel sa prijateljima pokojnog Vajdića koji Tasića javno optužuju da je prisvojio rukopis mrtvog čoveka i pod svojim imenom objavio memoare o Golom otoku.

Roman čak nije ni prepričan, već su izvučena suštinska poglavlja, i u integralnoj i identičnoj verziji objavljena kao autorsko delo. Knjiga koja kao plagijat dospeva na Drugi opštinski sud u Beogradu, u Sloveniji postaje bestseler i prateći marketinški rekvizit ljubljanskog procesa. Od početnih 800 primeraka, kolporteri Mladine ne čuvenom Kulturnom mitingu u Ljubljani uspevaju da je prodaju u tiražu preko četiri hiljade, a sav prihod odlazi kao pomoć uhapšenom autoru.

Bez ikakvog objašnjenja i poziva na sud, tužba je odbijena jula 1989. godine. Iste godine pokrenuta je nova parnica, ali u Ljubljani i konačno je dobijena posle dve godine, Vrhovni sud Slovenije 1991. godine potvrđuje da je autor knjige Dragutin Vajdić. a ne David Tasić, kome se određuje novčana kazna zbog zloupotrebe autorskog prava.

Sudski spor oko knjige, kao i sama presuda nisu sprečili Tasića da oktobra 1990. godine štampa novo izdanje, sada u luksuznom povezu, dok se u ljubljanskom katalogu "Svet knjige", Leševi sa Golog reklamira kao jedan od najčitanijih romana krajem 1990.

Lesevi sa Golog