ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 2010.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Dnevnik prvog haškog zatočenika: Slučaj Tadić - br. IT-94-1-T, Duško Tadić

Beograd 2010. Tvrd povez, 173 strane.
Knjiga je nekorišćena (nova).
R2



Ova autobiografska knjiga predstavlja vrlo korisno štivo za sadašnje, ali i za sve buduće generacije. Ona ima istorijsku, pravnu, moralnu i ličnu dimenziju. Na samom početku govori se o životu u gradiću Kozarcu, pretežno nastanjenom bošnjačkom populacijom, u kome autor ima ugostiteljski objekat koji je centar okupljanja svih meštana, bez obzira na versku pripadnost. Miran život meštana počinju da remete ratna dešavanja, izbija rat i prividnu sigurnost i mir, autor sa porodicom nalazi u Srbiji, a potom i u Nemačkoj. Početni deo knjige jasno opisuje tadašnju ratnu klimu, koja je obuhvatila celu bivšu Jugoslaviju, koja pored besmisla obiluje profiterstvom, osvetoljubivošću i mržnjom dojučerašnjih bliskih prijatelja.
Početkom 1994. godine u Nemačkoj, u izbeglištvu, počinje njegova životna drama. Biva uhapšen i prebačen u Haški tribunal kao prvi
zatvorenik. Optužen je i osuđen za najteža krivična dela, i prinuđen da se preko 14 godina bori za sopstveni život i pravdu po nemačkim i holandskim kazamatima. Kako se braniti protiv krivice utvrđene apriori? Kao što i zvanični naziv Tribunala govori - Međunarodni sud za krivično gonjenje lica odgovornih za teška kršenja međunarodnog humanitarnog prava na teritoriji bivše Jugoslavije, i u slučaju Tadić, pretpostavka nevinosti faktički ne postoji. Sve se gotovo zna unapred! Postupak postaje samo formalnost, osuđujuća presuda pravilo, a zasnovanost iste na nepobitno utvrđenim dokazima krajnji izuzetak.
Sa pravne tačke gledišta, slučaj Tadić je posebno značajan, jer se po prvi put u Drugostepenoj presudi iz 1999. godine koristi konstrukcija zajednički zločinački poduhvat, koja se u tom vidu nikada ranije nije koristila, a koja će kasnije poslužiti kao osnov za podizanje optužnica u preko 70% slučajeva (pogotovo će se primenjivati na pripadnike srpskog naroda). Duško Tadić biva osuđen na 20 godina zatvora za zločine koji nikada nisu dokazani.
Od pritvaranja u Minhenu, februara 1994. godine, do puštanja na slobodu jula 2008. godine, autor ove knjige uglavnom biva prinuđen da se sam bori protiv Tribunala. Svima je već poznata činjenica da je postojala neaktivnost srpskog rukovodstva iz Bosne, kao i iz tadašnje Jugoslavije i Srbije, tj. svesna opstrukcija odlučujućih političkih faktora, kao i opstrukcija pojedinih branilaca koji su se trudili da zaštite tadašnje režime, a ne običnog građanina tj. optuženog. U takvoj situaciji čovek mora da dobije prvo bitku sa samim sobom. Autor to i čini, nalazeći unutrašnju snagu u ljubavi prema svojoj ženi i deci, bavi se slikarstvom, čita knjige, održava fizičku snagu vežbajući karate, pomaže drugim zatvorenicima da lakše prevaziđu zatvorsku samoću.
Knjiga obiluje mnogobrojnim primerima kršenja elementarnih ljudskih prava, kako vezanih za samo suđenje, tako i za izvršenje zatvorske kazne. O pravilima postupka i uopšte o postupanjima i pravnoj neutemeljenosti Haškog tribunala, već je bilo dosta reči u našoj javnosti, pa se time ovom prilikom neću baviti.
Ovu knjigu rado preporučujem svima. Autor, govoreći o svom procesu i životu u haškom i nemačkom zatvoru, govori ujedno i o drugim haškim osuđenicima koji su mahom Srbi. Naravno da svako ko je kriv za počinjene zločine treba da odgovara, bez obzira na rasu, veru, nacionalnu pripadnost ili drugi osnov, ali se krivica ne sme proizvoljno utvrđivati kao u slučaju „Ajhmana iz Kozarca”, što je postala praksa Haškog tribunala.