ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1900 - 1949.
Autor: Domaći
Tematika: Književnost
Kulturno dobro: Predmet koji prodajem nije kulturno dobro ili ovlašćena institucija odbija pravo preče kupovine
Jezik: Srpski

Branislav Brana Milosavljević MAČ I LIRA
Treće dopunjeno izdanje

Beograd, 1930.
23 cm, 106 strana.

Lepo očuvana, požutela, ima potpise bivšeg vlasnika.


Pesma `Kreće se lađa francuska` jedna je od najpoznatijih iz Prvog svetskog rata. Međutim, malo ko zna da mi sada koristimo isključivo prerađenu verziju pesme, koja se značajno razlikuje od originala, čiji su stihovi među najtužnijima iz tog perioda.

Ova `tugovanka` nastala je u Solunskom polju 1917, tadašnjoj opštini Mikra koja od 2011. ne postoji u tom obliku, jer su je lokalne vlasti svrstale pod veću gradsku oblast, Termi. A u Mikri, gde je bio logor neraspoređenih oficira 1917. godine, pešadijski pukovnik Branislav Milosavljević je napisao pesmu `Izgnanici`. Neke njene stihove svi znamo, naročito onaj iz uvodne strofe, `Kreće se se lađa francuska`.

Pesma je bila posvećena ranjenim srpskim vojnicima koji su prevoženi dalje od Solunskog fronta, na afričko tlo, u Bizertu i druge baze koje su Francuzi imali na severu ovog `crnog kontinenta`. Još posle povlačenja srpske vojske kroz Albaniju, u onu čuvenu zimu 1915. na 1916, deo srpskih trupa i nešto malo civila prebačeno je u Bizertu, u koju su dovoženi i kada su počele borbe na, kako se tada zvalo bojište kod Soluna, `makedonskom frontu` ili `južnom (evropskom) frontu`. U francuskim bazama u kojima su boravili Srbi, organizovane su i obuke prispelih dobrovoljaca, rad sa invalidima, kulturni život...
Mnogi, međutim, zbog nemačkih podmornica (stara reč `sumaren`) nisu uspeli da stignu na to odredište. I, baš njima je pukovnik Milosavljević posvetio `Izgnanike`. Pesma je prvi put objavljena u zbirci `Mač i lira`, 1922. godine. Ali, mi i ne znamo tu verzuju, već ovu novu: